Psychologisch Spel
Berne definieerde een (psychologisch) Spel als een reeks van transacties met bijbedoelingen die leiden tot een voorspelbare negatieve uitkomst en eindigt met rotgevoelens voor beide partijen (Berne, 1964).
Spelformule
Elk Spel kan worden beschreven met een formule, de Spel formule (Berne, 1972):
Lokaas + Zwakke plek = Reactie > Omslag > Verwarring > Uitbetaling
Dramadriehoek
In elk Spel speelt de dramadriehoek een rol (Karpman). De dramadriehoek kent drie rollen: Het Slachtoffer, de Redder en de Aanklager.
• Het Slachto ffer ontkent zijn eigen verantwoordelijkheid, vraagt hulp, steun en aandacht voor dingen die hij eigenlijk zelf kan of moet doen.
• De Redder stapt in de positie van degene die het ‘weet voor de ander’, het wel zal oplossen en de verantwoordelijkheid van de ander overneemt.
• De Aanklager verwijt de ander dat hij het niet kan of de veroorzaker van de problemen is, in plaats van te kijken naar zijn eigen aandeel en ontkent daarmee zijn eigen verantwoordelijkheid.
• De rol van de Omstander. Clarkson (1987) stelt dat de Omstanderrol de vierde rol in de dramadriehoek is. De Omstanders vormen in elk systeem de groep die, wanneer zij niet ingrijpen, het Spel inclusief alle negatieve gevolgen, mogelijk maken en gaande houden.